Nieuws

Zopas verschenen: Lien Van Speybroeck & Johan Braeckman (red.): Fascinerend Leven. Markante figuren en ideeën uit de geschiedenis van de biologie. (Academia Press, Gent, 2013). Het boek bevat ruim twintig bijdragen van twintig Vlaamse en Nederlandse experts over het leven en werk van Aristoteles, Galenus, Albertus Magnus, Harvey, Descartes, Swammerdam, Buffon, Mendel, Darwin en vele anderen. Ook de twintigste eeuw komt aan bod met hoofdstukken over onder meer Rachel Carson, Francis Crick en Jane Goodall. Meer info over het boek: http://www.academiapress.be/fascinerend-leven.html

​Wetenschappers van VIB, KU Leuven, UGent en Harvard zijn erin geslaagd om DNA en eiwitten van prehistorische gistcellen te reconstrueren. Zo konden ze nagaan hoe genen ontstaan en gedurende meer dan 100 miljoen jaar evolueerden naar hun huidige vorm. Kevin Verstrepen (VIB/KU Leuven): “Deze resultaten geven een antwoord op een vaak gebruikt argument van tegenstanders van de evolutietheorie: dat de kans op het ontstaan van een nieuwe eigenschap, en dus een werkzaam nieuw stuk DNA, vergelijkbaar is met de kans dat een moderne jumbojet zich spontaan zou assembleren uit een paar brokstukken… Veel

Na het complete werk van Darwin, kan men nu ook het complete oeuvre van Alfred Russel Wallace online raadplegen, dit op http://wallace-online.org/ In deze online collectie kan men duidelijk zien hoe veelzijdig en innovatief het werk van Wallace was. Zo was hij bijvoorbeeld een pionier van de astrobiologie, de wetenschappelijke studie van condities die leven zouden mogelijk maken op andere planeten. Hij introduceerde dit concept in zijn boek Man's place in the Universe (1903). Later publiceerde hij Is Mars habitable? (1907), een kritiek op de toen populaire theorie over de kanalen van Mars, die

Een recente vondst van fossielen in zuidwest China wijst mogelijk op een nog niet eerder beschreven uitgestorven hominide (menselijke) soort. De vondst, die wordt beschreven in het open access tijdschrift Plos ONE beschrijft hominide fossielen gevonden in de edelhertgrot, Maludong, zuidwest China, die ca. 14000 à 11 000 jaar oud zijn. Zoals te zien is op de afbeelding, vertonen zij vertonen een unieke morfologie, die sterk afwijkt van de variatie die we zien in Homo sapiens. Opvallend in de schedel zijn de prognatie (gezicht steekt vooruit ten opzichte van het voorhoofd), de zware

Embryologisch onderzoek heeft uitgewezen dat zebra's in feite zwart zijn, en de witte strepen en onderbuik pas tot ontwikkeling komt in een later stadium van de embryonale ontwikkeling. Alfred Wallace meende dat de strepen dienden om de dieren te camoufleren in het hoge gras. Darwin was echter kritisch: zebra's leven immers niet in gebieden met dichte vegetatie, maar treft men eerder aan in savanne landschappen met eerder kort gras, waar de strepen weinig camouflage bieden. Andere verklaringen in de loop van de 19de eeuw waren onder meer seksuele selectie (strepen als een indicator van fysieke

De berkenspanner, ook wel bekend als de peper-en-zoutvlinder (Biston betularia) is een schoolvoorbeeld van natuurlijke selectie - de vlinder is bijvoorbeeld een deel van de naamstrook van deze website. De evolutionaire geschiedenis is genoegzaam bekend: In deze oorspronkelijk witte, gespikkelde vlindersoort ontwikkelde zich in de loop van de 19de eeuw een donkere variant, de Biston betularia carbonaria. Door de luchtvervuiling tijdens de industriële revolutie was deze aanvankelijk zeldzame variant succesvol, omdat hij minder opviel op de door roet donker gekleurde berkenschorsen. Toen

Bob Brain en collega's beschrijven in het tijdschrift South African Journal of Science de oudste dieren die tot nog toe zijn ontdekt. Het betreft sponsachtige organismen in Namibische rotsen. Ze zijn niet erg groot: tussen 0.3 mm en 5 mm. Hun leeftijd is wel indrukwekkend, 760 en 550 miljoen jaar oud, wat minstens 100 à 150 miljoen jaar eerder is dan de tot nu toe geaccepteerde datering voor het ontstaan van de dieren. Dankzij een steeds toenemende kennis van het fossiele bestand krijgen paleontologen een steeds beter gezicht op de evolutie van de oudste levensvormen. De vroegste ontdekking

Thierry Backeljau, verbonden aan de Universiteit van Antwerpen en het KBIN, publiceerde recent een artikel waarin hij taxonomie gebruikt om de argumenten in Harun Yahya's Atlas of Creation onderuit te halen. Het artikel (in het Engels) is hier (pdf versie) vrij beschikbaar. De abstract luidt as volgt: The present work aims at illustrating how taxonomy can provide an essential contribution to debunk creationist anti-evolutionary arguments. It does so by scrutinizing the taxonomic basis of the “Atlas of Creation”, the major opus of the Turkish creationist consortium operating under the pen name

Primaten (waaronder apen en mensapen) hebben heel diverse gezichten. Er zijn verschillen in kleur (e.g., vuurrood, blauw, wit, bruin, zwart), versieringen zoals snorren, baarden, haartoefjes op de kruin, borstelige wenkbrauwen, de grootte en kleur van de ogen, en dergelijke meer. De diversiteit bij apen van de Nieuwe Wereld is het meest uitgesproken: gezichten tenderen kleurrijk te zijn, en erg veel versieringen te vertonen. Apen van de Oude Wereld en mensapen hebben eerder saaie gezichten, zonder veel versieringen en kleuren. Biologen van UCLA onder leiding van Sharlene Santana formuleerden

Sommige soorten, zoals ginkgo's, coelacanthen en degenkrabben, behoren tot groepen die vroeger veel talrijker waren dan nu. Dergelijke organismen worden vaak 'levende fossielen' genoemd, vooral wanneer hun morfologie (vormgeving) erg goed lijkt op die van hun voorouders. Palmvarens worden beschouwd als een klassiek voorbeeld van een levend fossiel. Zij bestaan bestaan al erg lang, en genoten hun grootste diversiteit tijdens het Jura-Krijt tijdperk (200 miljoen tot 66 miljoen jaar geleden), toen ook de dinosauriërs hun hoogtij vierden. Ze kwamen echter in concurrentie met bloeiende planten