Geschiedenis van de evolutietheorie

Wetenschap is pas die naam waard als alle betrokken informatie openbaar wordt gemaakt en voor iedereen ter kritische inzage ligt. Onderzoekers die in hun kelder geheimzinnige experimenten uitvoeren waar niemand mag bij zijn, die beweren dat ze een eeuwigbewegende motor hebben uitgevonden maar hem niet door derden laten testen, of die zeggen voorwerpen te kunnen verplaatsen zonder ze aan te raken, zijn geen wetenschappers maar tovenaars. Je komt ze dan ook tegen in boeken van Harry Potter en niet in wetenschappelijke tijdschriften. Ondertussen in Cambridge Van Darwin is zowat alles bewaard

Typisch aan de wetenschap is dat vroeg of laat je jezelf de vraag moet stellen: “Ben ik wel goed bezig?” Hoe lumineus jouw idee ook is, hoe briljant jouw nieuwe methode ook mag zijn, misschien ben je wel verblind, misleid of onaandachtzaam. Omdat een mens nogal snel verblind is door succes en omdat we zo graag willen zien wat we graag zien, is de wetenschap een groepsactiviteit. Collega’s zijn er om jou erop te wijzen dat je te snel door de bocht gaat, dat er onnauwkeurigheden in de metingen sluipen, dat er rekenfouten worden gemaakt of dat jouw methode gewoon op niets lijkt. Wie wetenschap

Wetenschap is een volcontinu bedrijf. Het houdt maar niet op. Op het moment dat iemand triomfantelijk uitroept dat we alle grote en belangrijke dingen wel weten, blijken we fundamentele dingen zoals de zwaartekracht nog lang niet helemaal doorgrond te hebben. Wetenschap is een eindeloos gevecht tegen de bierkaai van het onbekende. De waarde van een nieuwe ontdekking in de wetenschap laat zich pas na enige tijd inschatten. Goede wetenschappelijke theorieën werken en leveren werk op. Ze blijken een heel onderzoeksprogramma in het leven te roepen waarbinnen wetenschappers allerlei nieuwe wegen

Een theorie is het resultaat van de combinatie tussen hypothesen en de proefondervindelijke toetsing daarvan. Een theorie is een machine waarmee je iets kan voorspellen. Ze genereert voorspellingen en zo een voorspelling noemt men de hypothese. Die wil je bevestigd of verworpen zien. Om dat te doen zet je een experiment of een observatie op. Goed onderzoek zegt vooraf wat het wil gaan meten in welke omstandigheden en bekijkt achteraf of de metingen dat bevestigen. Evolutie in de tuin Darwin was iemand die de ingrediënten voor zijn theorie vlak bij huis vond. Elke dag liep hij zo mogelijk ’s

Wetenschappers gaan empirisch te werk. Dat wil zeggen dat ze gebruik maken van feitelijke gegevens over de wereld. Empirie is een ander woord om te zeggen: gebaseerd op de ervaring van gebeurtenissen uit de werkelijkheid. Die ervaring bestaat uit observaties. Als die met een rigoureuze en kwantificeerbare methode gebeuren noemen we dat metingen. Eén ervaring kan fantastisch zijn, maar duizend ervaringen zijn beter. Eén iemand die een roze olifant (of een ivoorsnavelspecht) gezien heeft, is goed voor een straf verhaal. Voor we willen aannemen dat roze olifanten inderdaad bestaan, of dat de

De Great Chain of Being, missing links en overgangsvormen Al sinds mensenheugenis wordt de natuur door mensen op een bepaalde manier ingedeeld, ook de levende natuur. Meestal wordt er hierbij van uitgegaan dat soorten onveranderlijk zijn omdat ze een soort essentie hebben. Het is niet alleen te vinden in de Bijbel (waarin God wezens naar hun aard schiep), maar ook in Plato’s Vormen (of Ideeën) en latere vormen van idealisme. Ondanks dat er bijvoorbeeld paarden zijn in allerlei soorten en maten, delen ze volgens dit gedachtegoed een essentie die ze alle tot Paard maakt. Aristoteles breidde deze

In de verre toekomst zie ik nieuwe terreinen voor veel belangrijkere onderzoeken. De psychologie zal op een nieuw fundament worden geplaatst, dat van de noodzakelijke verwerving van alle mentale krachten en vermogens door middel van geleidelijke overgang. Er zal licht worden geworpen op het ontstaan van de mens en zijn geschiedenis [1]   Dit jaar - Darwinjaar 2009 – wordt er veel aandacht besteed aan Darwins boek over de evolutietheorie, On the Origin of Species (Over het ontstaan van soorten), waarvan de eerste editie in november 1859 is verschenen. Maar eigenlijk verdienen twee andere boeken

De naam Darwin is onlosmakelijk verbonden met de evolutietheorie, dat wil zeggen met de huidige natuurwetenschappelijke visie op de geschiedenis van het leven op aarde en op het ontstaan van de mens. De Engelse natuuronderzoeker Charles Robert Darwin (1809-1882) leefde in de negentiende eeuw; hij ontvouwde zijn evolutietheorie in On the Origin of Species (Over het ontstaan van soorten) dat in 1859 voor het eerst werd gepubliceerd. Dit boek is een van de belangrijkste teksten van de Westerse cultuurgeschiedenis: het heeft aan de grondslag gestaan van de huidige evolutietheorie en van de huidige

Tweehonderd jaar geleden, op twaalf februari 1809, werd Charles Darwin geboren. Zijn grootvader, Erasmus Darwin, publiceerde aan het eind van de achttiende eeuw een boek getiteld Zoönomia, waarin hij een evolutionaire visie op het leven en de natuur uiteenzette. Diens kleinzoon Charles zette de vage ideeën over evolutie van Erasmus, en van biologen en schrijvers zoals Jean-Baptiste Lamarck en Robert Chambers, om in een volwaardige wetenschappelijke theorie. De kernaspecten daarvan zijn tot op de dag van vandaag geldig; de theorie is bovendien enorm verfijnd, aangevuld en verbeterd dankzij

Om te onderzoeken hoe vogels aan elkaar verwant zijn, zou een bioloog uit de jaren 1950 zorgvuldig hun anatomische gelijkenissen en verschillen bestuderen. Maar vandaag de dag kan een wetenschapper die hetzelfde probleem bestudeert ook de instructies gebruiken waaruit die anatomie is opgebouwd: zijn genetische code. DNA frequenties vormen de erfelijke linken tussen generaties. Het is dus geen verrassing dat wetenschappers die evolutionaire relaties onderzoeken getracht hebben dichter en dichter te komen bij het DNA dat die relaties onderbouwd. Echter, het lezen van het genotypen van volledige