Oudste dieren 100 miljoen jaar ouder dan eerder aangenomen

Brain CK, Prave AR, Hoffmann KH, et al. S Afr J Sci. 2012;108(1/2)

Bob Brain en collega's beschrijven in het tijdschrift South African Journal of Science de oudste dieren die tot nog toe zijn ontdekt. Het betreft sponsachtige organismen in Namibische rotsen. Ze zijn niet erg groot: tussen 0.3 mm en 5 mm. Hun leeftijd is wel indrukwekkend, 760 en 550 miljoen jaar oud, wat minstens 100 à 150 miljoen jaar eerder is dan de tot nu toe geaccepteerde datering voor het ontstaan van de dieren. Dankzij een steeds toenemende kennis van het fossiele bestand krijgen paleontologen een steeds beter gezicht op de evolutie van de oudste levensvormen. De vroegste ontdekking van een precambrisch fossiel vond plaats in de jaren 1950, in Groot Brittannië. Volgend op die ontdekking kon men ook eerdere vondsten uit Australië en Namibië correct identificeren als fossielen. De meesten daarvan stammen uit het Ediacarium (635-542 miljoen jaar geleden). Toch blijkt uit moleculaire klokken, de methode waarbij men de vroegste gemeenschappelijke voorouder berekent door een analyse van het DNA van verwante soorten, dat dieren reeds veel vroeger evolueerden, tot wel 300 miljoen jaar voor de cambrische explosie. De oudste fossiele dieren dateren bijna allemaal van 550 miljoen jaar geleden of jonger, een periode na een reeks ijstijden waarin de aarde sterk afkoelde door de afname van CO2. De vondst van Brain et al. heeft een complexe, meercellige rigide structuur die erg lijkt op die van hedendaagse sponzen. Dit stemt overeen met moleculaire analyse van huidige dieren, die suggereert dat de oudste gemeenschappelijke voorouder van de huidige dieren een sponsachtige was. Het artikel is vrij beschikbaar op de volgende website: http://www.sajs.co.za/index.php/SAJS/article/view/658/966