Nieuws

Vorige week nam ik deel aan een studienamiddag over evolutie en religie, in een Gents atheneum. Wie denkt dat het thema ondertussen achterhaald is, omdat de jeugd van tegenwoordig geen problemen meer ervaart met de wetenschappelijke visie op het leven op aarde, moet ik helaas ontgoochelen. De leerkracht zedenleer die de namiddag organiseerde, bracht verslag uit van een bijzonder interessant experiment dat ze had uitgevoerd. Ze had drie keer over evolutietheorie gepraat, voor drie verschillende groepen leerlingen. Voor de eerste groep stelde ze zich autoritair op: “Het is zo en niet anders

Bioloog, auteur en programmamaker Armand Leroi publiceerde recent een indrukwekkend boek over Aristoteles, de grootste bioloog voor Darwin. Hier kan je een recensie lezen van de oorspronkelijke, Engelstalige editie. Ondertussen is het boek ook in het Nederlands vertaald als "De lagune. Hoe Aristoteles de wetenschap uitvond" (Atlas, Contact, 2015). Leroi maakte ook een documentaire over Aristoteles en zijn biologische opvattingen. Je kan ze hier bekijken.

Onderzoek naar de persoonlijkheid van chimpansees en bonobo's leert dat de primaten veel complexere diersoorten zijn dan gedacht. Ze lijken ook harder op elkaar en op de mens. Ze hebben zelfs een extra persoonlijkheidsdimensie tegenover de mens. Dat merkte primatologe Nicky Staes tijdens haar doctoraatsonderzoek aan de universiteit van Antwerpen. Wetenschappers weten al langer dat dieren unieke persoonlijkheden hebben. Onderzoek naar de morfologisch erg verwante bonobo's en chimpansees legde soms nog de nadruk op hun onderlinge verschillen, maar nieuw onderzoek aan de UAntwerpen wijst op grote

Rana Dajani geeft biologie onderwijs in Jordanië. Uniek is dat ze ook lesgeeft in evolutietheorie - een theorie die de meeste van haar studenten aanvankelijk verwerpen. Toch zijn de studenten bereid de lessen te volgen, en aan het eind van de cursus zijn de meesten overtuigd dat de evolutietheorie correct is. Rana Dajani is praktiserend Moslima, wat verwarrend is voor haar studenten, die evolutietheorie associëren met het westen en met atheïsme. Vaak is dit de eerste keer dat ze een Moslim evolutietheorie horen bevestigen. Ze gaat van het artifiële kweken van planten over naar resistentie

In The Descent of Man schrijft Darwin "Van [schoonheidszin] wordt beweerd dat hij uniek is voor de mens. Maar wanneer wij mannelijke vogels zien die zorgvuldig hun veren en prachtige kleuren aan de wijfjes vertonen [?] is het onmogelijk te betwijfelen dat de wijfjes de schoonheid van hun mannelijke partners bewonderen. [?] Prieelvogels, die hun priëlen met vrolijk gekleurde ornamenten smaakvol versieren [...] leveren bijkomend bewijs dat zij een zin voor schoonheid bezitten. Zo ook met het gezang van de vogels" Is er een kloof tussen mens en dier wat betreft kunst en schoonheidszin? Darwin

Wat denken de docenten van toekomstige leerkrachten in de VS over evolutietheorie? Guillermo Paz-y-Miño-C en Avelina Espinosa maakten een grondige studie over de kennis en acceptatie van de evolutietheorie onder deze docenten, verspreid over 281 universiteiten in de Verenigde Staten. Uit hun studie blijkt dat zij een vrij lage acceptatie van evolutie hebben, slechts 59% (in vergelijking met 94% in onderzoekers aan universiteiten in New England, 6 rijke en goed geëduceerde staten in the noordoosten van de VS). Hun scores op wetenschappelijke kennis van evolutietheorie en verwante feiten (zoals

Dankzij de analyse van oud DNA kunnen paleoantropologen meer te weten komen over de verwantschap tussen uitgestorven soorten. De extractie en analyse van oud DNA is erg moeilijk. DNA gaat verloren als het niet onder de juiste omstandigheden (koel en droog) werd geconserveerd, en er treedt vaak besmetting op tussen oud DNA en het DNA van de onderzoekers (archeologen die de beenderen opgraven). Toch zijn genetici er in geslaagd het DNA van uitgestorven soorten zoals de Neanderthaler, wolharige mammoet, en holenbeer te reconstrueren. Matthias Meyer en collega’s beschrijven in Nature hun analyse

De Britse pers heeft een vette kluif aan de combattieve en soms arrogant overkomende auteur van The Selfish Gene en The God Delusion. Om maar een voorbeeld te geven: de titel van Charles Moores recente bespreking van Dawkins’ autobiografie in The Telegraph is ‘How dare God disagree with Richard Dawkins’. Het sfeertje dat daar rond Dawkins hangt, verklaart misschien de manier waarop Marc Reynebeau hem portretteert in zijn column in De Standaard van woensdag 25 september 2013 (‘Cultuur, de usual suspect’). De aanleiding is het bericht dat de Russische ombudsman voor kinderen zich verzet tegen

Tijdens het mioceen (ca. 23 tot 5.3 miljoen jaar geleden) kenden de mensapen een grote proliferatie, maar de meeste fossielen van mensapen uit die periode zijn tanden. Recent verscheen een beschrijving van een uitzonderlijk gaaf fossiel in het tijdschrift Chinese Science Bulletin, in een studie geschreven door XuePing Ji, Nina Jablonski en collega's. Het betreft een gedeelte van de schedel van een juveniele mensaap, voorlopig toegeschreven aan de soort Lufengpithecus lufengensis, gedateerd tot het late mioceen (7.2 tot 5.3 miljoen jaar oud). Lufengpithecus werd vaak gelinkt aan de orang oetan

Een fossiel uit het Jura-tijdperk uit een Chinees museum zou de oudste echte vogel kunnen zijn. Het specimen, Aurornis xui, werd ontdekt door een boer, maar was eerst niet geïdentificeerd als een vroege vogel. Pascal Godefroit (KBIN) bestudeerde het fossiel in het museum in het Fossiel en Geologie park te Yizhou. Het dier leefde ongeveer 150 miljoen jaar geleden, had scherpe tanden, lange benen, veren, en was ongeveer een halve meter lang (gemeten van de bek tot de staartpunt). Vermoedelijk kon deze vogel niet vliegen, maar gebruikte hij zijn vleugels om van tak tot tak te glijden. De meer