Ja. Sorry. Als je de rechter zou vertellen dat je genen verantwoordelijk zijn, kan zij vertellen dat haar genen haar jou in de gevangenis doen gooien. Het is waarschijnlijk dat mensen een gesofisticeerd arsenaal van cognitieve adaptaties bezitten voor het onderhandelen in sociale contracten. Een aspect van de psychologie van sociale contracten houdt zonder twijfel het evalueren van de kosten en voordelen in van het sociaal contract. Een ander aspect is het detecteren van zulke overtreders (de beroemde bedrieger-detectie module) en nog een ander aspect heeft te maken met het straffen van zulke overtreders. Met andere woorden, ieder van ons bezit de cognitieve capaciteit om zowel de wet te overtreden als deze te respecteren. Eigenlijk geen radicaal idee. Het is zelfs zo dat de rechtsystemen geneigd zijn om georganiseerd te zijn volgens dit principe. Wetten zijn gemaakt mensen te beletten dingen te doen die misschien wel interessant zijn voor de persoon in kwestie, maar kosten met zich meebrengen voor iedereen anders: diefstal, agressie, verwaarlozing van belangrijke, maar lastige verantwoordelijkheden etc. Banken erkennen dat het een blijvende eigenschap is van de mens om waardevolle dingen af te nemen die aan anderen toebehoren, vooral als deze vreemdelingen zijn. Echter, dit betekent niet dat stelen OK is, gewoon omdat het misschien de menselijk natuur is om te stelen. Om die reden spenderen banken veel geld in kluizen met massieve, stalen deuren, sloten, bewakingscamera’s en bewapende bewakers. Als je opgepakt wordt voor het overvallen van een bank, zal je een fikse sociale kost betalen (bvb. gevangenistijd).
Deze tekst werd vertaald met toestemming van de auteur. De oorspronkelijke Engelse versie is te vinden op http://www.anth.ucsb.edu/projects/human/epfaq/evpsychfaq_full.html